Kritische observanten houden politiek in Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest in de gaten

LEIDEN – Politici van tegenwoordig zeggen niet meer dat ze het beter weten dan doorsnee inwoners. Partijen hebben inspraak hoog in het vaandel staan en beloven in collegeprogramma’s de stad of het dorp bij de besluitvorming te betrekken. Maar maken ze al die beloftes waar? Drie mensen houden de komende tijd een vinger aan de pols in Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest. En ze proberen, waar nodig, politici een zetje de goede richting op te geven.

De drie doen dat niet op eigen initiatief. Ze hebben zich als vrijwillig correspondent aangesloten bij het initiatief 100×100, dat onderzoekt of de huidige gemeenteraden klaar zijn voor de netwerkdemocratie: een manier van besturen waarbij veel ruimte is voor inbreng van inwoners, op allerlei manieren. Eén van de initiatiefnemers van 100×100 is de Leidse Marije van den Berg. Doel is in honderd gemeenten correspondenten aan het werk te krijgen, zodat in het najaar de balans ’voor heel Nederland’ kan worden opgemaakt. Er zijn inmiddels 113 correspondenten aan de slag in 65 gemeenten.

Geeske Wildeman volgt de politiek in Leiderdorp. In haar werk als zelfstandig adviseur merkt zij dat veel gemeenten het nog moeilijk vinden om om te gaan met de nieuwe manier van inspraak – dus niet wachten tot een inwoner een bezwaarschrift indient, maar hem al in een eerder stadium bij de plannen betrekken. ,,Als een ambtenaar zo wil werken, dan zegt zijn leidinggevende al snel: ’wat zit jij nou leuk koffie te drinken met die mensen?’.’’

In Leiderdorp zag zij de afgelopen tijd dat de nieuwe coalitiepartijen heel graag meer inbreng uit het dorp willen. ,,Eerst presenteerden ze het aan de gemeenteraad, daarna aan het maatschappelijk middenveld, voordat het werd vastgesteld. Prachtig. Maar als je ziet wie ze daarvoor uitnodigden, dan waren dat de ’usual suspects’: de ondernemersvereniging, de woonstichting. Op zich waardeer ik hun initiatief enorm, maar er valt nog veel te verbeteren. Ik zie het als mijn taak hen daarop te attenderen.’’

De motieven van de correspondent in Leiden, Michiel Janssen, komen voort uit zijn betrokkenheid bij de Leidse Doetank. ,,Wij willen maatschappelijke initiatieven sneller tot wasdom laten komen, en de Leidse politiek daar meer bewust van maken. Als correspondent wil ik niet alleen volgen wat er gebeurt, maar de politiek ook een zetje geven.’’ Er valt nog veel te verbeteren, vindt hij.

,,Als ik het Leidse bestuursakkoord lees, word ik enthousiast. Er staan prachtige woorden in over samenwerken met de stad. Top. Dan ben ik vervolgens wel teleurgesteld dat dat stuk niet met de stad besproken wordt.’’ Die gevoelens deelt Arian van Rijssen, correspondent in Oegstgeest en als bestuurslid van Stadslab geïnteresseerd in het thema. ,,Dat het collegeakkoord in mijn woonplaats toch weer achter gesloten deuren tot stand is gekomen, vind ik erg jammer.’’

De komende tijd zullen de drie aanwezig zijn bij raadsvergaderingen, om te volgen wat er gebeurt. Maar ze voeren ook gesprekken met ambtenaren, raadsleden, wethouders en burgemeesters. ,,In hoeverre gaat de politiek echt op zoek naar de stem van de stad? Dat wil ik weten’’, zegt Janssen.

Wildeman: ,,Ik zou nieuwe raadsleden willen adviseren: zorg dat je niet alleen in het stadhuis zit. Voor je het weet ben je alleen maar stukken aan het lezen en kom je nergens. Kies drie onderwerpen uit die jij belangrijk vindt, en verdiep je daar in. Dat is niet de traditionele manier, maar wel nodig.’’